ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಗಳ ಸೀಸನ್ ಆರಂಭವಾದಾಗ ಜನರಲ್ಲಿ ಖರೀದಿ ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣೇಶ ಹಬ್ಬದಿಂದ ಹಿಡಿದು ದಸರಾ, ದೀಪಾವಳಿ, ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್, ಹೊಸ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಖರೀದಿ ಉತ್ಸಾಹ ಶೃಂಗಾರೋಹಣಕ್ಕೇರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಸದಾ ವಿಶೇಷ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ಬಾರಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಖರೀದಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ದೈತ್ಯ ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದೆ. ಕಂಪನಿಯು ಹಬ್ಬದ ಸೀಸನ್‌ಗಾಗಿ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ 2.2 ಲಕ್ಷ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಾಗಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
ಹಬ್ಬದ ಕಾಲದ ವಿಶೇಷ ಬೇಡಿಕೆ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬ ಎಂದರೆ ಕುಟುಂಬದ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಕ್ಷಣ. ಬಟ್ಟೆ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಫರ್ನಿಚರ್, ಗೃಹೋಪಕರಣ, ಆಟಿಕೆ, ಆಭರಣ, ಆಹಾರ ಸಾಮಗ್ರಿ ಮುಂತಾದ ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಖರೀದಿ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಭಾರೀ ವಿಸ್ತಾರಗೊಂಡಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಹಾಗೂ ಎರಡನೇ, ಮೂರನೇ ಹಂತದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್‌ಗೆ ಅಪಾರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ.
ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್, ಅಮೆಜಾನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ದೈತ್ಯಗಳು ಪ್ರತೀ ವರ್ಷ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಗ್ ಬಿಲಿಯನ್ ಡೇಸ್, ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ ಮೊದಲಾದ ಭಾರೀ ಆಫರ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸರಕು ಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೆಲಸ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
2.2 ಲಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗ: ಯಾವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ?
ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್ ತನ್ನ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು 28 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 2.2 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹುದ್ದೆಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಗುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇರಲಿವೆ:
- ಸರಕು ಸಾಗಣೆ (Logistics): ಗೋದಾಮುಗಳಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವುದು, ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ರವಾನೆ.
- ಡೆಲಿವರಿ ಸೇವೆ (Delivery): ಗ್ರಾಹಕರ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ.
- ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿ (Supply Chain): ಸ್ಟಾಕ್ ನಿರ್ವಹಣೆ, ವಿತರಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಹಂಚಿಕೆ.
- ಗ್ರಾಹಕ ಸಹಾಯ (Customer Support): ಆರ್ಡರ್ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ.
ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 650 ಹೊಸ ಡೆಲಿವರಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಗುವುದು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಹಂತದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇರಲಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶ ದೊರಕಲಿದೆ.
ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ವಿಕಲಚೇತನರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಅವಕಾಶ
ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್ ತನ್ನ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ನೇಮಕಾತಿಯಲ್ಲಿ 10% ಹೆಚ್ಚಳ ಆಗಲಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉದ್ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸೆಳೆಯಲ್ಪಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ವಿಕಲಚೇತನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಕಂಪನಿ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ.
ಅಮೆಜಾನ್‌ನ ಸ್ಪರ್ಧೆ
ಇದೇ ವೇಳೆ, ಅಮೆಜಾನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕೂಡ ಹಬ್ಬದ ಕಾಲದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿ 1.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್ ಈ ಬಾರಿ ಅದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಉದ್ಯೋಗ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಸರಕು ತಲುಪಿಸಲು ಈ ರೀತಿಯ ನೇಮಕಾತಿ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ
ಭಾರತದ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕಳೆದ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರಗೊಂಡಿದೆ. 2010ರಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೌಲ್ಯ ಕೆಲ ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ಇಂದು ಅದು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಹೈ-ಸ್ಪೀಡ್ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್, ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಸುಲಭ ಲಭ್ಯತೆ, ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ – ಇವೆಲ್ಲವೂ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಿನ್ನಲೆ.
ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳ ಮಾರಾಟ ಶೇಕಡಾ 30 ರಿಂದ 40 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಹಜ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಈ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರೆ ಶಾಶ್ವತ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೂ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಆಗುವ ಲಾಭ
ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳ ಕೊರತೆ ಇರುವುದರಿಂದ, ಇಂತಹ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಜನರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವಿನಂತೆ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತವೆ. ಹಬ್ಬದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಉದ್ಯೋಗವಿಲ್ಲದ ಯುವಕರು, ಗೃಹಿಣಿಯರು ಸಹ ಈ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಇದೇ ವೇಳೆ, ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಹಂತದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಡೆಲಿವರಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ತೆರೆಯುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಅಂಗಡಿಗಳು, ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ/ಆಟೋ ಚಾಲಕರು, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ವಸ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರು – ಇವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪರೋಕ್ಷ ಲಾಭ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ
ಈ ಭಾರೀ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಇನ್ನೊಂದು ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ – ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವೇಗವಾದ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುವುದು. ಹಬ್ಬದ ಆಫರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಆರ್ಡರ್‌ಗಳು ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ, ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಾನವಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದೆ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್ ತನ್ನ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂದೇಶ
ಇಂತಹ ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಂದೇಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಖಾಸಗಿ ಕ್ಷೇತ್ರವೂ ಉದ್ಯೋಗ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಆದಾಯದ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಸಮಾರೋಪ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಹಂತವೂ ಆಗಿದೆ. ಜನರು ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವ ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಹಜ. ಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್‌ನ 2.2 ಲಕ್ಷ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಘೋಷಣೆ ಸಾವಿರಾರು ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸಿಹಿ ಸುದ್ದಿ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ವಿಕಲಚೇತನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯುತ್ತಿರುವುದು ಸಮಾಜದ ಒಳಗೊಳಹಣವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಕೇವಲ ಕಂಪನಿಗಳ ಲಾಭವನ್ನೇ ಅಲ್ಲ, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಸಮಾಜದ ಸಬಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನೂ ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ.
